هیچ می‌دانید شباهت بین برج شهیاد یا آزادی، دانشگاه آریا مهر یا صنعتی شریف و ساختمان سفارت ایران در پکن در چیست؟ همه این ساختمان‌ها از آثار حسین امانت، یکی از مشهورترین معماران ایرانی، هستند. آثار امانت را می‌توان از ایران تا چین، کانادا، آمریکا و اسرائیل پیدا کرد. اما در بین این آثار ساختمان سفارت ایران در چین یکی از مشهورترین و البته شاخص‌ترین آثار او به شما می‌رود.

بیشتر ما حسین امانت را با برج آزادی یا شهیاد می‌شناسیم. برجی که روزگاری نماد شهر تهران بود و بزرگ‌ترین میراث امانت برای مردم ایران محسوب می‌شود. هرچند این برج زیبا با معماری تلفیقی و منحصربه‌فرد تنها اثر شاخص امانت نیست. به طور کل آثار او ویژگی‌های معماری کلاسیک غربی را با روح لطیف معماری شرقی پیوند می‌زنند و چیزی ارائه می‌کنند که هم مدرن است و هم خواص زیبایی‌شناسی بافت‌های سنتی را دارد.

او درباره طراحی‌هایش در حیفا گفته است: «من دیدم چطور سبک کلاسیک می‌تواند با باغ‌های اطراف اینجا (منطقه حیفا) تناسب و هماهنگی داشته باشد. منطق من این است: ما در زندگی مدرن در شتاب و تحرک به سر می‌بریم و زمانی برای دقت کردن به جزئیات یک ساختمان کلاسیک نداریم. اما سبک کلاسیک برای جامعه‌ای که در آسودگی و رفاه به سر می‌برد، معنا می‌دهد، جامعه‌ای که زمان کافی برای مراقبه و نیایش دارد. ساختمان‌های مدرن بعد از انقلاب صنعتی، رشد و گسترش پیدا کردند، دوره‌ای که زندگی مادی بر معنویت غلبه پیدا کرد اما من فکر می‌کنم زیبایی فاکتور مهمی در طراحی است، چون زیبایی برای روح انسان خیلی سودمند و مفید است.»

حسین امانت زاده شهر کاشان در سال ۱۳۲۱ است. پدر او اهل کاشان و مادر او نیمه کاشانی و نیمه همدانی بود. او تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به پایان رساند و با طراحی برج شهیاد در یک رقابت ملی برای طراحی یک نماد ملی ایرانی و اسلامی را که نشان از ایرانی مدرن داشته باشد پیروز شد و خود را به‌عنوان یک معمار برجسته ثابت کرد. او ساختمان‌های بسیاری را در کشورهای مختلف طراحی کرده که ساختمان سفارت ایران در پکن نیز یکی از آنهاست. دفتر حسین امانت هم‌اکنون در ونکوور کانادا قرار دارد و خود او نیز در همین شهر زندگی می‌کند. از دیگر آثار شاخص او می‌توان به دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی شریف، موزه پاسارگاد شیراز، عبادتگاه مشرق‌الاذکار در ساموآ و مرکز مطالعات بهائیت در اسرائیل اشاره کرد.

شاید بعد از دیدن عکس‌های نمای ساختمان سفارت ایران در پکن احساس کنید که قبلاً این ساختمان را در جایی دیده‌اید. اشتباه نمی‌کنید؛ یک قسمت از سریال مشهور پایتخت در جلوی این ساختمان فیلم‌برداری شده است؛ اما شهرت این ساختمان دلایل مهم‌تری هم دارد. جمهوری اسلامی در چین یک سفارتخانه در پکن و سه سرکنسولگری در شانگهای، گوانجو و هنگ کنگ دارد. در این میان معماری سفارت ایران در پکن ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد که آن را با سایر ساختمان‌ها متفاوت می‌کند.

دفتر معماری حسین امانت در سال ۱۳۶۲ مسئولیت ساخت ساختمان سفارت ایران در پکن را بر عهده گرفت. مجموعه سفارت شامل دفتر کنسولگری، اقامتگاه سفیر، ساختمان پذیرش، مدرسه فارسی زبان، ساختمان خدمات و تسهیلات شنا است. در این زمان بسیاری از ساختمان‌های چین معماری و بافت محلی داشتند. اما ساختمان سفارت ایران اشارات فراوانی به معماری سنتی ایرانی داشت.

از ویژگی‌های سبکی معماری حسین امانت می‌توان به تلفیق سبک‌های مختلف اشاره کرد. در نتیجه در این مجموعه نیز می‌توان نشانه‌هایی از معماری شهر ممنوعه چین و معماری اصفهان در دوران صفوی را پیدا کرد. از خارج از دروازه‌های اصلی این مجموعه می‌توان فواره‌ها و استخرهایی را دید که نشان از باغ‌های ایرانی دارند. در نتیجه هنر و خلاقیت حسین امانت به‌جرئت می‌توان سفارت ایران در پکن را به‌عنوان متمایزترین سفارتخانه ناحیه دیپلماتیک در پکن نام برد.

اگر در چین زندگی کنید یا به این کشور سفر کرده و نیاز به انجام کار اداری داشته باشید، باید به سفارت ایران سر بزنید. سفارت ایران در پکن روزهای دوشنبه تا جمعه به جز روزهای تعطیل از ساعت ۹:00 تا 12:30 و 13:30 تا 17:30 فعال است و به امور ایرانیان و دانشجویان می‌پردازد.

قبلاً درباره ساختمان سفارت ایران در پکن شنیده بودید؟ دوست دارید اگر به پکن رفتید نمای این ساختمان را هم ببینید؟